Κυπαρίσσι το αειθαλές

Το κυπαρίσσι είναι θερμόβιο και ξηρόβιο είδος των ανατολικών παραμεσόγειων χωρών. Είναι αειθαλές, φωτόφιλο και ολιγαρκές είδος της φυτοδιάπλασης των αειφύλλων πλατυφύλλων και της θερμότερης περιοχής της ζώνης των φυλλοβόλων πλατυφύλλων.

Το Cupressus sempervirens είναι δένδρο με ευθυτενή κορμό, (ύψος 25μ.) με λεπτά ή χονδρά κλαδιά, με κόμη πλατειά κωνοειδή ή στενή κωνοειδή (ανάλογα με την ποικιλία) και με ριζικό σύστημα στην αρχή πασσαλώδες και στη συνέχεια επιπόλαιο με πυκνές πλάγιες ρίζες.

Eξαπλώνεται φυσικά στη Μ. Ασία, Περσία, Συρία, Κύπρο και Ελλάδα. Στην Ελλάδα υπάρχουν φυσικοί κυπαρισσώνες (αυτοφυείς) στη Ρόδο, Σάμο, Λέσβο, Χίο, Μήλο και Κρήτη ενώ στην υπόλοιπη Ελλάδα που εισήχθηκε στην αρχαιότητα αναγεννήθηκε φυσικώς και σχηματίζει ημιαυτοφυή αθροίσματα.

Τα φύλλα είναι λεπιδοειδή, βαθιά πράσινα και καλύπτουν τα κλαδιά με την σταυρωτή αντίθετη και πυκνή διάταξή τους όπως τα λέπια στο σώμα των ψαριών.

Είναι μόνοικο είδος με άνθη μονογενή, με μορφή ιούλων που εμφανίζονται το καλοκαίρι και ανάλογα με την περιοχή και τον καιρό ανοίγουν και επικονιάζονται από τον Ιανουάριο μέχρι τον Απρίλιο. 

Ο καρπός είναι στρόβιλος στρογγυλός σαν μικρό καρύδι και συγκροτείται από τον κεντρικό άξονα από 8-14 καρπόφυλλα που ενώνονται στο μέσον του άξονα.

Τα καρπόφυλλα, εξωτερικά φέρουν ομφαλό που καταλήγει σε ακίδα. Οι στρόβιλοι ωριμάζουν το δεύτερο από την άνθηση καλοκαίρι και τα σπέρματα πέφτουν το φθινόπωρο ή το χειμώνα. Το κυπαρίσσι πολλαπλασιάζεται με σπέρματα, που φυτρώνουν μετά από 3-5 εβδομάδες και η φυτρωφικότητα τους είναι 50-60%.

Στο κυπαρίσσι διακρίνουμε βάση της διάταξης των κλαδιών και κατά συνέπεια της μορφής της κόμης δύο ποικιλίες: α) το οριζοντιόκλαδο κυπαρίσσι (Cupressus sempervirens var hotizontalis) στο οποίο τα κλαδιά είναι λεπτά και περίπου οριζόντια και β) το ορθόκλαδο κυπαρίσσι (Cupressus sempervirens var pyramidalis) στο οποίο τα κλαδιά είναι χοντρά, σχηματίζουν οξεία (μικρή) γωνία με τον κορμό και κόμη είναι πυραμιδοειδής.

Από τις δύο παραπάνω ποικιλίες, η οριζοντιόκλαδη, που περιλαμβάνει άτομα ευθύκορμα και μη διχαζόμενα, έχει μεγαλύτερη κόμη και υπερτερεί της ορθόκλαδης και μόνο αυτή, σχηματίζει φυσικές συστάδες.

Το κυπαρίσσι αυξάνει γρήγορα μέχρι τα 20 πρώτα χρόνια και στη συνέχεια αργά.

Καλλιεργείται για το ξύλο του που είναι μέτρια σκληρό και βαρύ με ωραίο υποκίτρινο χρώμα, αρωματικό με μεγάλη διάρκεια και αντοχή και χρησιμοποιείται κυρίως στην οικοδομική, ναυπηγική, γλυπτική επιπλοποιϊα κλπ. Ακόμα καλλιεργείται για ανεμοφράκτες από τους γεωργούς (ιδιαίτερα η ορθόκλαδη ποικιλία) με μικρό σύνδεσμο. Γενικά η καλλιέργεια του είδους αυτού είναι εκτεταμένη σε αγροτικές περιοχές που αντέχουν από δάση, όπως στην Πελοπόννησο και στα νησιά.

• 
•